Indische mangoeste
De Indische mangoeste (Herpestes javanicus) is een middelgroot dagactief roofdier (orde Carnivora). Oorspronkelijk komt de soort uit zuidoost Azië. De soort is echter geïntroduceerd in verschillende andere delen van de wereld, zoals Zuid-Amerika, Japan, Europa en in de Pacific. Het is niet zeker of vrijgelaten of ontsnapte dieren zich in het relatief koele Nederland in stand kunnen houden, maar vanwege klimaatverandering is dat niet uit te sluiten.
Uiterlijk
De Indische mangoeste lijkt enigszins op een marterachtige, met zijn langgerekte lichaam, lange staart en korte poten. De kop is spits met kleine oren. De vachtkleur is bruin. Omdat de haren een afwisseling zijn van donkere en lichte bandjes, geeft dat een vlekkerig uiterlijk.
Afmetingen
lengte kop-romp: 30-52 cm
lengte staart: 21-32 cm
gewicht: 0,5-1 kg
Mannetjes worden groter en zwaarder dan vrouwtjes.
Leefgebied en verspreiding
De habitatkeuze van de Indische mangoeste is zeer divers, zoals landbouwgebieden, kustzones, woestijn, bossen en grasland. De soort heeft een voorkeur voor drogere gebieden. De soort komt voor van Pakistan tot de zuidkust van China, Maleisië en Java.
Leefwijze en voedsel
De Indische mangoeste is dagactief en leeft doorgaans solitair. Er zijn echter waarnemingen van groepjes van mannetjes die in het voortplantingsseizoen gezamenlijk leven. De soort is vooral insectivoor, maar gedraagt zich ook opportunistisch en leeft van een grote verscheidenheid aan dierlijk voedsel, waaronder ook zoogdieren, vogels en reptielen. Daarnaast wordt fruit genuttigd.
Territorium en verblijfplaats
Geen informatie over bekend.
Voortplanting en leeftijd
Na een draagtijd van 49 dagen worden 1 tot 5 jongen geworpen, doorgaans zijn het er 2. Na 122 dagen zijn jonge mannetjes al vruchtbaar. Dat is bij de vrouwtjes na 301 dagen. In het wild kunnen Indische mangoesten zo’n 8 jaar oud worden.
De Indische mangoeste staat op de Unielijst Invasieve Exoten, wat betekent dat hij in de EU niet mag worden gehouden of verhandeld. Verder geldt voor lidstaten de plicht om in de natuur aanwezige populaties op te sporen, te verwijderen, of als dat niet lukt, zodanig te beheren dat verspreiding en schade zoveel mogelijk wordt voorkomen. Zie verder op de website van de NVWA. Er geldt een overgangsregeling voor mensen die dieren van de lijst houden op het moment van het ingaan van de lijst.
De redenen voor het plaatsen van de Indische mangoeste op de Unielijst van EU-verordening 1143/2014 (letterlijk overgenomen van NVWA, 2019. Risicobeoordeling Indische Mangoeste):
Effect op biodiversiteit / ecosysteem: De Indische mangoeste is een roofdier dat leeft van de jacht op vele diersoorten, met name amfibieën, reptielen en (zee)vogels. Vooral op eilanden is grote schade te verwachten. Wereldwijd zijn diverse diersoorten op eilanden uitgestorven als gevolg van de introductie van de Indische mangoeste. Op Kroatische eilanden waar het dier aanwezig is, is de populatieomvang van diverse inheemse diersoorten nu al drie keer lager dan op eilanden zonder de mangoeste.
Effect op ecosysteemdiensten: Er zijn geen effecten op ecosysteemdiensten bekend.
Overige effecten: De Indische mangoeste kan gehouden pluimvee vangen en opeten. Verder is bekend dat hij drager kan zijn van diverse ziekten die een risico vormen voor mensen, zoals rabiës en leptospirose.
Indische mangoesten zijn dagactief en daardoor relatief eenvoudig waar te nemen.
Waarnemingen doorgeven
In Nederland is geen gevestigde populatie bekend.
De Indische mangoeste staat op de Unielijst van EU-verordening 1143/2014.
Klasse: Mammalia (Zoogdieren)
Orde: Carnivora (Roofdieren)
Familie: Herpestidae (Mangoesten)
Geslacht: Herpestes
Soort: Herpestes javanicus